Trawienie to rozkład chemiczny bądź mechaniczny produktu na tak małe cząsteczki, by mogły one zostać wchłonięte przez komórki jelita cienkiego.
Enzymy rozkładające tłuszcze to lipazy , białka to proteazy natomiast węglowodany to amylazy .
Jest przysłowie, że trawienie zaczyna się jeszcze przed rozpoczęciem jedzenia, gdyż sama myśl, zapach czy widok pokarmu wzbudza u nas np. ślinotok.
Trawienie zaczyna się od jamy ustnej. Przez ślinianki wydzielana jest ślina, która zawiera amylazę ślinową oraz lipazę ślinową.
Amylaza ślinowa rozrywa długie łańcuchy cukrowców na krótsze natomiast lipaza ślinowa wpływa wyłącznie na tłuszcz pochodzenia mlecznego i jest to wpływ minimalny ze względu na czas ekspozycji enzymu na substrat.
W jamie ustnej dochodzi również do trawienia mechanicznego przez żucie pokarmu. Ten proces umożliwia łatwiejszy dostęp enzymom do substratów w dalszych częściach trawienia.
Dalej pokarm przechodzi przełyk i trafia do żołądka. W żołądku trawione są głównie białka, mimo tego, że znajduje się tam lipaza żołądkowa, jej wpływ na trawienie tłuszczów jest naprawdę nie wielki, gdyż lipazy pracują w środowiskach o zasadowym ph, a w żołądku jest on mocno kwaśny (jedynie u małych dzieci ph żołądka wynosi 6,0 i początek trawienia tłuszczy rozpoczyna się właśnie tutaj).
Przejdźmy jednak do białek. W żołądku są rozbijane łańcuchy polipeptydowe na krótsze łańcuchy, następnie skurczami perystaltycznymi treść żołądka przesuwana jest dalej do jelita cienkiego. Tam proteazy rozbijają białka na tri i dipeptydy (tripeptyd to połączenie 3 aminokwasów, di to 2 itd.) i kolejno na pojedyncze aminokwasy. W końcu aminokwasy zostają wchłonięte przez kosmki jelita cienkiego do układu krwionośnego.
Trawienie białek
Natomiast wracając do tłuszczy; główną rolę w ich trawieniu odgrywa lipaza trzustkowa wydzielana do jelita cienkiego. Lipaza rozbija tłuszcze na glicerole i kwasy tłuszczowe by kolejno zostały wchłonięte przez kosmki jelita a dalej do układu limfatycznego.
Przebieg trawienia tłuszczy
Węglowodany jak było napisane na początku proces trawienia ich rozpoczyna się w jamie ustnej, kolejno po tym przechodzą do jelita cienkiego i tam pod wpływem amylaz rozbijane są do disacharydów a kolejno, w zależności od substratu (np. sacharoza, maltoza) przez odpowiednie enzymy (np. sacharazę, maltazę) do glukozy – najprostszego cukru. Końcowy efekt jest taki, że glukoza jest wchłaniana w kosmkach jelita cienkiego i wchłaniana do układu krwionośnego.
Proces trawienia cukrów
Trawienie zachodzi również w okrężnicy, jest to trawienie beztlenowe za pomocą bakterii. Produkty uboczne są toksyczne i neurotoksyczne. Powodują dolegliwości ze stron układu pokarmowego (np. biegunki) i najczęściej spowodowane są zbyt dużym ilościom białka.W jelicie grubym dochodzi do formowania kału i wchłaniania wody oraz witamin wytworzonych przez florę bakteryjną.
Rycinę pobrałem z:
[lama.icm.edu.pl/~jaqub/biologia/html/0230.php]